Bebekler o kadar üstün özelliklerle yaratılırlar ve doğarlar ki onlardaki öğrenme hızına aklınız şaşar. Beslenme zamanları, uyku zamanları ve zeka gelişimi gibi durumları hep 13. ve 15. aylarda iyice gelişir.
Bebek gelişimi açısından 13. ve 15. ayda fiziksel özellikleri de değişecek yürümeye başlayacaklar. Zeka gelişimi olduğu gibi sosyal gelişimi ve çevreyi algılaması da bu zamanlarda başlayacaktır. Sizi kıskanır başkalarıyla paylaşamaz ve hep onunla ilgilenmenizi ister. Neyse bütün bu durumları daha açıklayıcı şekilde anlatmaya başlayalım.
Bu sayfada
13 – 15 Ay bebek gelişimi nasıldır? Beslenmesi, uykusu, zeka gelişimi
Bu dönem çocuğunuzun pek çok şey öğrenip, pek çok gelişim yaşayacağı bir dönemdir. Her ne kadar çocuğunuzdaki gelişmeler ilk bir sene içerisinde gözlemlediğiniz gelişmeler kadar hızlı ve dikkat çekici olmasa da bu üç aylık dönemin sonuna doğru fiziksel, algısal ve sosyal gelişimindeki önemli değişiklikleri fark edeceksiniz.
13 – 15 Aylık bebeğin beslenmesi
Artık sofrada bulunma zamanı geldi. Kahvaltıda onunda atıştırmaya sizle beraber aynı yiyeceklerden yemeye hakkı var. Kahvaltısında süt, domates, ekmek, peynir, yumurta, reçel ve bal gibi besin değeri yüksek yiyeceklerden yiyebilir. Kısaca bizler normal kahvaltıda neler yiyorsak artık onlarda yavaş yavaş yemeye başlayabilir.
Sebzeler, meyveler ve etlerin, tavukların tadı nasıl artık öğrenme vakti geldi. Siz ne kadar iştahla yerseniz onunda canı çekecek sizinle beraber yemek isteyecektir. Kısaca söylemek gerekirse bizim yediğimiz yemekleri artık bebeğinize yedirebilirsiniz.
13 – 15 Aylık bebeğin fiziksel gelişimi nasıldır?
Bebeklerin yüzde doksanı bu üç aylık dönemin sonlarına doğru yürümeye başlamış olurlar. Ancak her çocuğun gelişim tablosu farklı olduğu için kimi çocuklar 9 aylıkken yürümeye başlayabileceği gibi kimilerinde bu süre 18 aya kadar çıkar. Çocuğunuz bir kez yürümeye başlayıp özgürlüğün tadına varınca onu tekrar kucağınıza almak ya da bıraktığınız yerde aynı pozisyonda yatıyorken bulmak zorlaşacaktır.
Yürümeyi öğrenirken çocuğunuzun sık sık düşmesi kaçınılmazdır. Düştüğü zamanlarda eğer ciddi bir durum söz konusu değilse panik yapmamaya ve hemen duruma müdahale etmemeye özen gösterin, aksi takdirde çocuk korkabilir, kendine olan güvenini yitirebilir. Sabırlı olun ve çocuğunuzun yürüme denemeleri yapabilmesi için güvenli mekanlar sağlamaya çalışın. Çocuğunuzun gittikçe hareketlendiği bu dönemde ev içinde ve çevresinde onun güvenliğini sağlamak için hangi önlemleri almanız gerektiğini biliyor musunuz?
Ayakkabı konusunda acele etmeye gerek yoktur. Yumuşak bir halı üzerinde, çim alanda ya da kum üzerinde yaptığı yürüme denemelerinde çıplak ayakla olması kas gelişimi ve dengesini sağlaması açısından daha faydalı olabilir. Çıplak ayakla yürümesinin tehlikeli olacağı mekanlar için ise ayak sağlığına uygun ayakkabılar seçmeye özen gösterin. Daha uzun bir süre kullanabileceği düşüncesiyle ayağına büyük gelen ayakkabılar almayın, bu dengesini sağlamasını zorlaştıracaktır.
Bu dönemde çocuğunuzun el becerileri de gelişmeye başlar. El becerilerini kullanabilecekleri oyunları severek oynarlar (Objeleri şekillerine uygun boşluklara yerleştirme, blokları üst üste dizip sonra yıkma gibi).
Ayrıca yürürken aynı zamanda bir nesne taşıyabilir; saplı nesneleri itebilir; ayakkabı ve çoraplarını ayaklarından çıkarabilirler.
13 yada 15 aylık bebeğin algısal ve sosyal gelişimi
Bu dönemde çocuğunuz sizin tüm ilginizi ona yöneltmenizi ister. Oyuncaklarını, yiyeceklerini ve özellikle de sizin ilginizi; yani sevdiği şeyleri başkalarıyla paylaşmaktan hoşlanmaz. Yaşıtı olan çocuklarla bir arada olduğu ortamlarda da diğer çocuklarla iletişim kurmaya ya da onlarla birlikte oyun oynamaya pek hevesli olmadığını görebilirsiniz.
Sizler, anne ve baba olarak hala bebeğinizin hayatındaki en önemli insanlarsınız, bu sebeple sizin ilginize çok ihtiyacı vardır, sizinle olan yakın ve doyurucu iletişimi kendisine olan güvenini de artırır. Sizin ilginizi çekebilmek için de elinden geleni yapar; size gülümser, dokunur, iter ya da dürter, bağırır, sızlanır veya ağlar. Bu çabalarına karşı verdiğiniz tepkiler onun bundan sonraki davranışlarında belirleyici rol oynayabilir. Örneğin istediği ilgiyi ağlamak veya bağırmak yerine gülümsediği ya da olumlu bir davranışla belirttiği takdirde elde ettiğini birkaç denemeden sonra öğrenip, ağlama ve bağırma huylarından vazgeçebilir. Eğer onun çeşitli davranışlarına verdiğiniz tepkilerde istikrarlı olursanız kısa sürede o da hangi davranışlarının iyi hangilerinin kötü olduğunu öğrenebilir.
Sizin ilginize ve varlığınıza hala bu denli ihtiyaç duymasına rağmen yavaş yavaş bağımsızlığını ve kendine güvenini de geliştirdiğini fark edeceksiniz.
Çocuklar etraflarında gördükleri tüm yeni objeleri dokunarak tanımaya çalışırlar; dokunmak bu dönem çocukları için önemli bir öğrenme aracıdır. Bu yüzden herhangi bir tehlike söz konusu olmadığı müddetçe, etraftaki nesneleri dokunarak tanımaya çalışmasını engellemeyin.
Artık çocuğunuz sadece komik şeylere gülmekle kalmaz, sizi güldüren davranışlarının da farkına varıp bu davranışları tekrarlamaya başlayabilir. Yani artık sadece eğlendirilmeyi beklemez, sizi eğlendirmeye çalışır.
Çocuğunuz artık daha anlaşılır kelime ve hareketlerle kendini ifade etmeye başlayacaktır. Onu iletişim kurmaya teşvik edin; onunla konuşurken uzun ve karmaşık cümleler yerine kısa, net, anlaşılması kolay cümleleri tercih edin. Bu dönemin sonuna doğru çocuğunuz sorulduğunda gözlerinin, burnunun ya da ağzının yerini işaret edebilir.
Çocuğunuz bu dönemde sıklıkla duygu değişimleri yaşar (kızgınlık, mutluluk, korku gibi). Bu duygularına onun yanındayken isim verip tekrarlarsanız, bir müddet sonra çocuğunuz kendi hislerini ifade etmede bu kelimeleri kullanmaya başlayacaktır. Örneğin bir kutuyu açamadığında ya da topu istediği yere yuvarlayamadığında kızıyorsa hemen “Bu seni kızdırıyor” diyerek o an içinde bulunduğu duygusal durumu isimlendirin.
Bu dönemde çocuğunuz tanımadığı insanlara karşı ürkek ve endişeli davranışlar sergileyebilir, bu son derece normaldir. Onu bu konuda zorlamayın; yabancılara alışması ve kendini yeni insanların arasında daha rahat hissetmesi için ona zaman tanıyın. Tanımadığı insanlar ona yaklaşıp sevmek istediğinde, bu insanları bebeği ürkütmeyecek şekilde davranmaları konusunda uyarın. İlk kez girdiği, tanımadığı ortamlarda bebeğinizi yalnız bırakmayın, en azından ilk başlarda onu kucağınızda tutup kendini güvende hissetmesini sağlayın. Değişik sosyal ortamlara onunla birlikte katılın ve sizi bu ortamlarda gözlemlemesine olanak tanıyın. Örneğin markette, parklarda ya da hayvanat bahçesinde sizin diğer insanlarla rahatlıkla iletişim kurduğunuzu görmek onu da rahatlatacaktır.
Artık çocuğunuzu giydirirken onun da size yardımcı olmaya çalıştığını fark edeceksiniz (örneğin kolunu uzatabilir).
13 – 15 aylık bebeğin uyku düzeni
Gün içerisinde de 1 yada 2 saat uyuyabilir ama artık geceleri geceleri 11 saat uyuyacağını söyleyebiliriz. Bu zaman dilimleri bebeğin gün içerisinde oynadığı oyunlarla ve yorulması ile alakalı da değişiklik gösterebilir.
13 yada 15 aylık bebeğin aşıları:
Bebeğinizin su çiçeği aşısını yaptırmadıysanız 15. ayda yaptırabilirsiniz.
Su çiçeği hastalığı da virüslerin sebep olduğu son derece bulaşıcı bir hastalıktır ve bebek hasta olduğunda ev halkına bulaştırma ihtimali % 90’dır. Kızamıktakine benzer çok kaşıntılı döküntüler olur ve bunlar mikrop kapıp vücutta ömür boyu kalıcı izler bırakabilirler.
Su çiçeği ağır seyrederse, nadir de olsa zatürre veya beyinde enfeksiyona sebep olabilir. İyileştikten yıllar sonra vücutta saklanan virüs Zona’ya neden olabilir. Bu hastalığa da kızamık, kızamıkçık, kabakulak hastalıkları gibi virüsler sebep olduğu için kesin tedavisi yoktur ve ancak aşı olunarak korunulabilir.
Su çiçeği aşısı her ne kadar yeni bir aşı zannedilse de aslında neredeyse 30 yıldır güvenle kullanılmaktadır.
