Moliere Kimdir Biyografisi Hayatı
Moliere hayatı Moliere Biyografisi Moliere Kimdir
Gerçek adı: Jean-Baptiste Poquelin, (1622 Paris-1673 Paris);Fransız oyun yazarı,yönetmen ve oyuncu.Klasik Fransız komedyasının kurucusu. 1636’da College de Clermont’a yazıldı,1641’de okuldan ayrıldı,Bejart ailesinin de yer aldığı bir tiyatro topluluğuyla ilişki kurdu;1643’te babasının işi olarak sürdürdüğü saray döşemeciliğin-
den ayrılarak Bejartlarla birlikte Illustra Theatre’ı kurdu,Orleans Dükü’nün koruması altında olmakla birlikte topluluk başarılı olamayınca borçlar yüzünden hapse atıldı;
Charles Dufrense’nin gezginci topluluğuna katıldı,L’etourdi oyununu sahneledi;tüm Fransa’yı dolaştı,1650-53’te tiyatroyla Lyon’da kaldı;!653’te Conti Prensi’nin özel tiyatro topluluğu oldular.
Kral XIV. Louis’nin kardeşinin koruması altında,1658’de, eski Louvre’ d a Kral’a Corneille’in Nicomedes’ini oynadı; ancak kendi yazdığı Le depit amourexadlı fars Kral’ın beğenisini kazandı;topluluğuyla Louvre yakınında Theatre du Petit Bourbon’a yerleşti; tiyatroyu Fiorelli’nin (Scaramouche) commedia dell’arte topluluğuyla paylaştı; 1660’da Kral önünde birkaç kez oyunlar oynadı; 1661’de yeni Theatre du Palais-Royal’de topluluğuyla oyunlar vermeye başladı,(arkadaşı Madeleine Bejart’ın Comte de Modene’den olan kızı) Armande Bejart’la evlendi; Kral tarafından 1.000 livere para bağlandı; 1664’te Kral,oğlunun vaftiz babası oldu; Kral’ın bağladığı para 7.000 livreye çıktı; drama kuramcısı Boileau, La Fontaine ve Racine ile dostluk kurdu; Tartuffe oyunu yüzünden Jansenitler’in öfkesini üstüne çekti,sağlığı bozuldu, Le malade imaginaire (Hastalık Hastası) oyununun oynanması sonrasında yaşamını yitirdi,törensiz gömüldü,yeri belli olmadı.Bir tiyatro adamı olarak oyunculuğu ve tiyatroyu çok yakından tanıyışı halk tiyatrosunun kaynakları olarak doğaçlamaya yönelişi,özellikle de yarattığı tiplerle commedia dell’arte ve commedia erudita’dan yararlanışı sonunda yeni Fransız komedyasını oluşturan Moliere, pastoral komedya, comedya balet ve Farslar da yazmışsa da,başlıcalıkla töre komedyası ile karakter komedyasının en iyi örneklerini vermiştir.
‘’ Komedyanın görevi,genel olarak insanın,başlıcalıkla da çağımızın insanının kusurlarını göstermektir.’’ diyen Moliere, (Tartuffe’e yazdığı önsözde de belirtti gibi) insanın doğası gereği bütün bu kusurlarının ve güçsüzlüklerinin ancak güldürmece’nin gücüyle düzeltilebileceğini,onun için de hiçbir konunun yergisel bakış alanı dışında kalamayacağını vurgular.
Bu anlamda toplumsal töreler ile onların temsilcisi olan toplumsal bireyleri ele alan Moliere,bireyler ile törelerin insancıllık ile gerçeklik karşısındaki konumlarını (komedyalarını) ortaya koymuş;kişileri eleştirirken topluma eleştiri getirmiş;yarattığı kişilerin (tiplerin) güçsüz yanlarını deştikçe,onların insancıl yanlarını ortaya çıkarmış;yaşamın gerçeklerine ters düşen davranışlarını alaya aldıkça,gerçeklerle uyuşan ahlakın öğreticiliğini yapmıştır.
Moliere’in oyunları düz çizgilidir: Olaylar örgüsünün yavaş yavaş çözülüşü içinde bir öykü öbürünü izler. Yalın bir oyun dili kullanmış olan Moliere, ilkönce Alexandrine ölçüsüyle, sonra düzyazı diliyle yazmış; yeni-klasikçi beş perdelik oyun yapısı dışında tek ya da üç perdelik oyunlar kaleme almıştır. Ulaştığı evrensellikten dolayı Batı tiyatrosu üstünde çok geniş etki yapmış olan Moliere’in Türk tiyatrosunda özel bir yeri vardır.
