Parfüm Sözlüğü: Kokuların Gizemli Dili

Parfümler, sadece hoş kokular olmanın ötesinde, kişiliklerimizi ve tarzımızı yansıtan, duygularımızı ifade eden gizemli bir dildir. Bu yazıda, bu dilin temel öğelerini keşfedecek, parfüm türlerini ve notalarını öğrenecek, size parfüm seçiminizi kolaylaştıracak bilgiler edineceksiniz.

Parfüm Türleri:

• Konsantre Parfüm: Konsantre parfümler, saf ve yoğun formlarıyla bilinir. Diğer parfüm türlerine göre daha pahalı olup, küçük şişelerde satılırlar. Uzun süre kalıcı oldukları için genellikle sprey şişeler yerine damlalıklı şişelerde bulunurlar. Bu tür parfümlerin şişelerinde genellikle “Eaux de Toilette” veya “Eaux de Parfum” yazılıdır.
• Parfüm: Parfüm esansının konsantrasyonu %15-30 arasında değişir. Az miktarda kullanımla uzun süre etkili olurlar ve genellikle cilt tipine bağlı olarak 6 saate kadar etkisini korur.
• Eau De Parfum (EDP): Parfüm konsantrasyonu %8-15 arasında olan Eau De Parfum, daha yoğun kokular sunar. Saf parfüme göre daha ucuz olup, etkisi cilt tipine göre 3-5 saat sürer. EDP’deki alkol oranı, Eau De Toilette (EDT) versiyonundan daha yüksektir.
• Eau De Toilette (EDT): Parfüm konsantrasyonu %4-8 arasında değişir. Günlük kullanım için uygundur ve EDP’ye göre daha ucuzdur. Cilt tipine göre 3-4 saat etkili olabilir. Erkek parfümlerinde bu süre 5 saate kadar çıkabilir.
• Eau De Cologne (EDC): Parfüm konsantrasyonu %3-5 arasında olan Eau De Cologne, hafif kolonyalardır. Cilt tipine göre etkisi yaklaşık 2 saat sürer.
• Aftershave: EDT’den daha hafif olan ve genellikle hassas ciltler için uygun olan aftershave’ler, genellikle 2-3 saat etkili olurlar.

Parfüm Notaları:

Parfümler, üst notalar, orta notalar ve alt notalar olmak üzere üç ana notadan oluşur.

• Üst Notalar: İlk hissedilen ve genellikle 5-10 dakika içinde kaybolan hafif kokulardır.
• Orta Notalar: Kalbin notaları olarak da bilinir ve parfümün ana karakterini oluştururlar. 2-4 saat boyunca hissedilebilirler.
• Alt Notalar: En kalıcı notalar olup, parfümün ten üzerindeki son etkisini oluştururlar.

Parfüm Aileleri:

Parfümler, ana koku karakterlerine göre farklı ailelere ayrılır. En yaygın parfüm aileleri şunlardır:

• Chypre: Şipre koku ailesi, adaçayı, lavanta, meşe yosunu, paçuli ve sakız notalarını içerir. François Coty’nin Kıbrıs Adası’ndan ilham alarak oluşturduğu bu grup, doğayı sevenler için ideal bir seçenektir.
• Turunçgiller: Bu koku ailesinde greyfurt, bergamot, portakal ve mandalina notaları bulunur. Rahatlatıcı ve serinletici etkisi nedeniyle yaz aylarında kullanımı idealdir.
• Çiçek: Bir veya daha fazla çiçek notası içeren parfümler bu aileye aittir. Tek bir çiçek notasının baskın olduğu parfümlere “soliflore” denir. Menekşe, karanfil, gül, zambak, sümbül ve nergis yaygın olarak kullanılır.
• Oryantal Çiçek: Yasemin, gardenya, frezya, osmanthus, portakal çiçeği, sandal ağacı, misk, amber ve kayısı notalarını içerir. Baharat yoğunluğuna göre gündüz ve gece parfümleri olarak ikiye ayrılabilir.
• Fougère: Meşe yosunu, lavanta ve sardunya notalarını içerir. Keskin aroması nedeniyle genellikle erkek parfümleri bu grupta yer alır.
• Meyve: Elma, kayısı, mandalina, bergamot, erik, ananas, şeftali ve böğürtlen notalarını içerir. Genellikle gençlere hitap eden ve gün içinde rahatlıkla kullanılabilecek parfümler bu aileye aittir.
• Yeşil: Biberiye, lavanta, çam ağacı, ardıç, sümbül ve şeytan mersini notalarını içerir. Yeşil yapraklar ve taze kesilmiş çimen kokusunu anımsatır.
• Okyanus: Deniz esintisi, ozon ve yosun gibi ferahlatıcı ve temiz kokulardır.
• Oryantal: Amber, vanilya, baharatlar, tütsü, öd ağacı ve sakız notalarını içerir. Genellikle gece kullanımına uygundur.
• Baharat: Karanfil, zencefil, tarçın, kakule, kimyon ve karabiber notalarını içerir. Genellikle çiçek yağları ile dengelenir.
• Deri: Deri, yabani ardıç yağı, tütün, huş ağacı sakızı ve bal notalarını içerir. Eskiden sadece erkekler için üretilirken, son zamanlarda kadınlar için de deri parfümleri üretilmeye başlanmıştır.
• Ağaç: Sandal ağacı, gül ağacı, sedir ağacı, kabe samanı, paçuli, misk ve iris notalarını içerir. Genellikle alt notalarda kullanılır.

Parfüm Terimleri:

• Anosmi: Koku duyusu eksikliğidir. Bazı insanlarda kısmi olarak da bulunabilir.
• Aromatik: Krema hissi veren, yumuşak ve şekerli kokular için kullanılır.
• Balsamik: Şekerli, yumuşak ve sıcak kokular için kullanılır. Genellikle balsam ve sakız karışımından elde edilir.
• Bitter: Genellikle baharat ve hayvansal maddelerin kullanıldığı parfümlerde acı bir tat veren notalar için kullanılır.
• Body Splash / Splash Cologne: Hafif bir parfüm etkisi veren ve genellikle duş veya banyodan sonra kullanılan ürünlerdir. %1-3 oranında parfüm yağı içerirler.
• Dumanlı Koku: Parfüme deri kokusu etkisi vermek için kullanılır. Modern parfümlerde hayvansal maddeler ile oluşturulurken, eski parfümlerde huş ağacı katranı kullanılırdı.
• Esans: Alkol ve su içinde çözülmüş bitki özlerine verilen isimdir.
• Femme: Kadın parfümleri için kullanılan genel bir isimdir.
• Formül: Parfümde kullanılan tüm karışım ve detayların belirtildiği reçetedir. Firmalar bu formülleri genellikle gizli tutar.
• Hammadde: Parfümün konsantre edilmiş formudur. Alkol içinde çözülmüş %15-30 parfüm yağından oluşur.
• Kozalak: Çam, ladin ve ardıç ağacı etkisi veren kokular için kullanılır. Genellikle erkek parfümleri ve banyo ürünlerinde kullanılır.
• Misk: Misk geyiğinin salgısından elde edilir. Kuvvetli bir hayvansal kokuya sahiptir. Hem doğal hem de kimyasal versiyonları kullanılır. Parfüme seksi ve sıcak bir karakter katar.
• Oryantal Kokular: Doğuyu anımsatan parfümler için kullanılır. Egzotik çiçekler, balsam, sakız, baharatlar ve hayvansal maddeler içerir. Gece ve kış mevsimi için idealdirler.
• Pudralı Koku: Parfümde şekerli ve kristal elementlerin kullanılmasıdır. Parfüm içinde pudra bulunuyormuş gibi bir his verir.
• Sentetik Madde: Kimyasal hammaddelere verilen genel bir isimdir.
• Sipre: Kolonyayı oluşturan asitli üst notalar ile laden, meşe yosunu ve paçuli gibi temel bazı notaların birleşimi için kullanılır. Tensel, sıcak ve seksi parfümler genellikle bu grupta yer alır.
• Şekerli Koku: Genellikle vanilya fasulyesinden elde edilen ve tatlı bir etki veren maddelerdir.
• Topraksı (Bedensel): Dünyayı, toprağı ve ormanları anımsatan parfümler için kullanılır. Kabe samanı ve paçuli yağı bu grupta değerlendirilir.
• Turunçgiller: Bergamot, limon, mandalina ve portakal gibi rahatlatıcı ve serinletici özellik taşıyan notalara verilen isimdir.

Parfüm dünyası geniş ve çeşitlidir. Bu terimler, parfümleri daha iyi anlamanızı ve kendinize en uygun olanını seçmenizi kolaylaştıracaktır.